معراجِ عقیدت دا اِدراک
سرکارامام رضا علیہ اسلام فرمیدن!”اپݨے ایمان کوں پُختہ کرو ساݙے ذکردے نال”اُنویں تاں اللہ تبارک وتعالیٰ دی بݨی ہوئی جتناں وی مخلوقات ہے، اپݨے اپݨے رنگ وچ اپݨے خالقِ حقیقی دا ذِکر کرݨاں اپݨاں فرض العین سمجھدی ہے، لیکن “اللہ جلَ جلالہ”دے ذکر دے نال نال جے تئیں ذکرِ محمدﷺ وآلِ محمدﷺ نہ کیتا ونڄے او تئیں کہیں مخلوق دا ایمان پُختہ نئیں تھیندا ۔ علامہ باقر مجلسی رحمۃ اللہ علیہ اپݨی کتاب حیات القلوب دی پہلی جلد دے اَٹھہارویں باب وچ لکھدن، جو جݙاں خالقِ کائنات اِیں کُرۂ ارض تے حضرت آدمؑ دی خاطر درختیں کوں تخلیق کیتا تاں باشعور تے بالغ درختیں کوں فرمایا تساں صرف اور صرف ݙٖینہ رات میݙے ذکر دے نال محمدﷺ وَآلِ محمدﷺ دا ذکر کرݨے تہاݙی نسل ودھاوݨ میݙا کم ہے، اللہ ربَّ العزت دے فرمان کوں سُݨیدیں ہی اِبلیس ملعون نے کُلھُم درختیں کوں اپݨی شیطانیت دا درس ݙیوݨ شروع کر ݙتا شیطان ملعون دی بکواس بازی سُݨ کے کجھ درختیں اللہ تعالیٰ دے ذکر وَتسبیح کرݨ توں انکاری تھی ڳئے اللہ تعالیٰ نے اناکاری تھئے ہوئے درختیں جہنمی تے بے ثمرکر چھوڑیا اَتے کجھ درخت اللہ تعالیٰ دا ذکر تاں کریندے ہن ،لیکن او ذکرِ محمدﷺ وآلِ محمدﷺ نہ ہَن کریندے جیرھے درخت ذکر آلِ محمدﷺ نہ ہن کریندے اللہ تبارک وتعالیٰ نے سزا دے طورتے اُنھیں درختیں دے پَھل کھٹے تے کوڑے کر چھوڑیے،جیڑھے درختیں خالقِ کائنات دے ذکر دے نال محمدﷺ و آلِ محمدﷺ دا ذکر کرݨ دے بعد شیطان ملعون تے لعنت وی بھیجݨ شروع کر ݙتی تاں اللہ ربّٰ العزت نے انعام دی صورت اُنھیں درختیں دے پھل مِٹھے تے خشبو دار قرار ݙے کے مومن لوکیں دی غذا بݨا چھوڑیا سید قنبر نقوی دی کتاب دا ناں معراجِ عقیدت دا معنیٰ وی انویں بݨدے ، جو ایمان کوں بلندی تئیں پہنچاوݨ دا رستہ ذکر محمدﷺ وآلِ محمدﷺ ہے۔ مَیں سمجھداں سید قنبرؔنقوی نے ہزاراں سال پہلے اِیں گزرے ہوئے واقعے کوں استعارے دا غلاف پوا کے اپݨی کتاب دا ناں معراجِ عقیدت تجویز کیتے بظاہر اعلانِ نبوت توں پہلے اگر اساں تاریخ بیت اللہ پڑھوں تاں کعبے شریف دی قدس حویلی وچ ترائے سو سٹھ بُتیں دا راج نظر آندیاَتے اوں ویلھے لوکیں دی حالت اے ہئی ، جو اکثر سردارِ مکہ دے غلام بے لباس تھی کے بیت اللہ شریف دا طوفات کریندے ہن، اے تاں احسان ہے جنابِ ابوطالبؑ دے حرم دا جئیں حرمِ خدا کوں علیؑ جھیاں پُتر عطا فرمائے ، روایت وچ ملدے جݙاں جنابِ امیرؑ کائنات بیت اللہ شریف دے اندر بظاہر بشری روپ وچ ظہور فرمائے تاں اوں ویلھے کعبے دیوچ لات، منات تے عنریٰ دی پُوجا حکومتی سطح تے کیتی ویندی ہئی لیکن جناب علیؑ علیہ اسلام نے جنابِ فاطمہؑ بنت اسدؔ دے راحل توں لہہ کے او تئیں اپݨی اکھ نئیں کھولی جے تئیں حضورسرورِ کائنات ﷺ تشریف نئیں گِھن اَئے۔اے ڳالھ تُساں خود سوچو،جینکوں اِیں دُنیا تے پہلا دیدار سردارِ الانبیا ﷺ کراوِن اوہستی کتنا عظیم ہوسی جیندی پہلی اَکھ کھولݨ نال ہی کعبے شریف دا رنگ تبدیل تھی
ڳیا، ہِیں واسطے تاں سید قنبرؔ نقوی دے قلم توں اینجھے لفظ کردے نظر آندن۔
جے کعبے اچ علیؑ دی ولادت نہ ہوندی
تاں کعبے کوں اتنی سعادت نہ ہوندی
حقیقت ہے قنبر کُئی منّے نہ مَنے
خدا ہوندا لیکن عبادت نہ ہوندی
رجب دی تہراں کوں ظاہری دنیا تے تھئی ہے خیرالوریٰ دی آمد
ودھی ہے زینت جلی دے گھر دی جو تھئی ہے مشکل کُشادی آمد
تریٹن سلاسل کفر دے سارے جوتھی ہے دستِ خدا دی آمد
نبیﷺ شُکر دیاں پڑھن نمازاں جو تھئی ہے میݙے بھرا دی آمد
ہتھاں تے چاکے رسولﷺ آہدائے اَئے دنیا والو اے بوترابِ
مَیں علم وحدت دا شہر ہاں تے اے مَیں تئیں پہنچݨ دا پہلہ بابِ
مایوس ہا کعبہ عرصے توں بُت کیوں ہِن کُئی بت تروڑ ݙیوے
ٻٖیا قدس دی سمت دو سجدے ہِن ہر سجدے دا رُخ موڑ ݙیوے
اِیں در توں ہر کئی آ سڳدے میݙے سئیں لیوں در ٻیا جوڑ ݙیوے
ایہا عرض سُݨے کائنات دا ربّٰ جتھ کائنی لوڑ دی تھوڑ ݙیوے
ݙتی آن مبارک کعبے کوں گِھن امر اَمین جلی آ ڳئے
ہئی رجب دی تیراں کعبے وچ کعبے دا ماݨ علیؑ آ ڳئے
حمدِ باری تعالیٰ ہووے یا نعتِ سرور کائناتﷺ مولادا قصیدہ ہووے، یا سئیں دی منقبت رباعی ہووے یا قطعہ سید قنبرؔ نقوی دے قلم کوں اے عبور حاصل ہے جو کُئی وی صنف لکھݨی ہووے تاں حرفیں کوں استعارے دے غلاف وچ ولھیٹ کے شاعر دے خیال کوں تشبیہات دی خشبو نال معتبر کر کے تلمیحات دیں رنگیں کوں اپݨی جبیں دا جھومر سمجھ کے کاغذ دی جاء نماز تے سجدہ ریز تھی ویندے سجدے دی حالت وچ حمدِ خدا کریندیں ہوئیں آہدے۔
؏ نِت قُربتً اللہ دا ہاں ورد رکھینداں بسم اللہ
توں خالق ، مالک ، رازق ہئیں ہر حکم منینداں بسم اللہ
میݙی سوچ سُنڄاݨ کوں سُرت ݙیویں سُر نال سُرینداں بسم اللہ
میکوں قلم بݨاکے عزت ݙتو تیݙا حمد کرینداں بسم اللہ
ربیع الاول دا مہینہ ہووے میلادِ مصطفےٰﷺ دی خشبو چودھار کِھنڈی ہوئی ہووے ، کائنات دا ذرہ ذرہ محوِ درودُ سلام ہووے اِے تھی وی نئیں سڳدا ، جو قنبرنقوی دا قلم خاموش راہوے۔
اِیں عید میلاد دے موقعے تے پئے گھر حبدار سجیندے ہن
جَئیں ذات کیتے کائنات بݨی اوں ذات دے جشن منیندے ہن
او شاعر اپݨے آپ کوں اِیں دھرتی تے معراجِ عقیقدتس دا خالق کیوں نہ سݙواوے جیندے قلم دی نوک توں نِکھتے ہوئے شعر اُردو ادب دی مستک تے چوݙی دے چندر وانگوں اپݨے لفظیں دائرہ محیط کر کے کربلائی ادب کوں
نویں منزل دا سوجھلہ بخشے!
علم کے پاک پنجے کی زیارت جب بھی ہوتی ہے
مَیں ادباً جھک کے پڑھتا ہوں درود اُن کے گھرانے پر
علم کے پاک وارث کا اصولی فیصلہ دیکھا
منافق کے کسی گھر پہ لگانے ہی نہیں دیتا
رسول ﷺدےبعد پاک نبی ﷺدےگھرانے کوں اُمت نے در تے آکے اینجھے رنگ وچ مکاݨ ݙتی جو اڄ تئیں پاک نبیﷺ دے خاندان کوں کُئی خوشی نصیب نہیں تھی سڳی۔
ہک اُمت دے سازشی ٹولے نے کیتا بعد رسولﷺ قیام اے
اولاد علیؑ کوں بعد نبیؐ دے نہ کرݨ ݙتا آرام اے
ٻہوں دور وطن توں کربل وچ لائے سید آن خیام اے
اُوہے خیمے جل ڳئے بن دیوچ تھیا ماتم دا کُہرام اے
میݙے نزدیک کربلا والے سیداں دے ݙُکھ لِکھݨ کہیں عام شاعر دا کم نئیں اڄ توں چوݙاں سو سال پہلے گزریے ہوئےکربلا دے واقعے کوں قلم بند کرݨ کیتے یا تاں اپݨے آپ کوں کربلا گھن کے ونڄݨاں پوندے یا اپݨے سینے دیوچ حسین علیہ السلام دی کربلا پالݨی پوندی ہے، تاں ونڄ کے کربلا والے سیداں دے ݙُکھ تحریر تھیندن ، مَیں سلام پیش کرینداں قنبرؔ نقوی دے قلم کوں جیندے اِدراک دا سلسلہ خالقِ کائنات نے کربلا والے سیداں دے ݙُکھ سُکھ نال ڳنڈھ چھوڑیے،سید قنبر نقوی دے کلام کوں پڑھ کے ایویں محسوس تھیندے جیویں اِنھیں دی اَکھ دے سامݨے اِکائٹھ ہجری ݙاہ محرم دا واقعہ گزریا ہووے میݙیا اے ڳالھیں کے تئیں سچیاں ہِن تُساں خود اُنھیں دی کتاب “معراجِ عقیدت ” پڑھ کے اندازہ کر سڳدےوے ونکی دے طور تے سیدقنبرنقوی دا ہک حُسنی ݙوہڑا
حاضرِ خدمت ہے۔
مُکی جنگ کربل دی دیگر کوں لتھے بدلے جور جفا دے
ݙتا اُمت نے پرسہ سئیݨیں کوں چا ہتھ وچ شعلے بھادے
بھا لڳݨ توں پہلے لُٹ ڳئے ہَن کل خیمے آلِ عبادے
جھل پُرسہ وارث ݙُکھیاں دا ارمان ہِن عونؑ دی ماء دے
والسلام راویٔ کربلا
ارشاؔد ڈیروی
ڈیرہ غازی خان
تمام تحریریں لکھاریوں کی ذاتی آراء ہیں۔ ادارے کا ان سے متفق ہونا ضروری نہیں۔
